Dieta przy zespole jelita drażliwego

Dieta przy zespole jelita drażliwego

Spis treści

Czym jest zespół jelita nadwrażliwego?

Zespół jelita nadwrażliwego (IBS) to przewlekłe schorzenie przewodu pokarmowego, które charakteryzuje się nawracającym bólem brzucha min. 1 dzień w tygodniu przez ostatnie 3 miesiące, który związany jest z (min. 2 z poniższych podpunktów):

  • Wypróżnieniem
  • Zmianą częstości wypróżnień
  • Zmianą konsystencji stolca.

Powyższe kryteria powinny być spełnione przez ostatnie 3 miesiące przy wystąpieniu objawów minimum 6 miesięcy przed rozpoznaniem. Wyróżnia się 4 postaci IBS: zaparciową, biegunkową, mieszaną oraz niesklasyfikowaną.

Postacie zespołu jelita nadwrażliwego

stolce zespół jelita drażliwego

Jeżeli >25% stolców stanowią stolce uformowane podobnie jak na ilustracji (odpowiedni nr), prawdopodobnie jest to:

  • Nr 1 i 2 – postać zaparciowa
  • Nr 6 i 7 – postać biegunkowa
  • Nr 1 i 2 oraz 6 i 7 stanowią po >25% stolców (każde) – postać mieszana
  • Pozostałe ilustracje – postać niesklasyfikowana

Leczenie zespołu jelita nadwrażliwego

Niestety, na ten moment nie istnieje leczenie przyczynowe IBS. Podstawą jest dobry kontakt między lekarzem a chorym. Przydatna okazać się może również pomoc psychologiczna. 

Nieodłączną część stanowi zmiana stylu życia, tj.:

  • Aktywność fizyczna – np. w formie spacerów, jazdy na rowerze, pływania, tańca czy innej ulubionej czynności
  • Dbanie o odpowiednią higienę snu
  • Obniżenie poziomu stresu

Dieta przy zespole jelita drażliwego

Według aktualnych doniesień naukowych, dietą wpływającą pozytywnie na redukcję objawów pochodzących z przewodu pokarmowego u pacjentów z IBS jest dieta LOW-FODMAP (FODMAP – fermentujące oligosacharydy, disacharydy, monosacharydy i poliole – substancje, które łatwo fermentują w jelitach). Obejmuje ona 3 etapy, a głównym celem jest identyfikacja i ograniczenie spożycia produktów wywołujących przykre dolegliwości. Wprowadzanie tej diety powinno odbywać się pod okiem doświadczonego dietetyka.

Dieta LOW-FODMAP - dieta na zespół jelita drażliwego

Wyróżnia się 3 etapy diety LOW-FODMAP:

Redukcja – czasowa redukcja spożycia produktów zawierających duże ilości FODMAP’s na okres 2-6 tygodni – zamiana tych produktów na te ubogie w FODMAP’s

Reintrodukcja – stopniowe, powolne wprowadzanie wcześniej wyeliminowanych produktów i obserwacja reakcji organizmu; ten etap powinien trwać ok. 8-12 tygodni; ważne, aby w początkowym okresie tego etapu dany produkt był źródłem tylko jednego FODMAP’u

Personalizacja – dieta z eliminacją produktów, które w 2. etapie przyczyniały się do powstawania różnych dolegliwości pochodzących z przewodu pokarmowego.

dieta przy zespole jelita drażliwego - produkty

Zespół jelita drażliwego z dominującą biegunką - dieta

  • Ograniczenie spożycia błonnika pokarmowego – np. surowych warzyw, orzechów, pestek, niektórych owoców – np. truskawek
  • Spożywanie czarnej herbaty – wykazuje działanie zapierające
  • Włączenie do diety takich produktów jak: kakao, czekolada gorzka, cukier, ryż biały, mąka ziemniaczana, gotowane ziemniaki, gotowana marchew,  jaja na twardo, galaretki – zarówno owocowe jak i mięsne
  • Odpowiednie nawodnienie – w związku ze wzmożoną utratą wody. W przypadku bardzo nasilonych biegunek można przygotować też napój elektrolitowy

Zespół jelita drażliwego z dominującymi zaparciami - dieta

  • Dbanie o odpowiednią podaż płynów – a w szczególności wody mineralnej
  • Zwiększenie udziału błonnika pokarmowego w diecie – w postaci orzechów, pestek, warzyw (najlepiej w postaci surowej), kaszy gryczanej, chleba orkiszowego na zakwasie, owoców (np. pomarańcze)
  • Zwiększenie udziału tłuszczu w diecie – np. oleju rzepakowego, oliwy z oliwek
  • Ograniczenie produktów zapierających – np. biały ryż, gotowana marchew, kakao, czarna herbata
  • Zwiększenie poziomu aktywności fizycznej

Zespół jelita drażliwego a starania o dziecko

W przypadku osób z zespołem jelita drażliwego starających się o potomstwo należy rozważyć, czy w związku z objawami tej choroby nie dochodzi do pojawienia się zbyt dużych restrykcji dietetycznych w jadłospisie, co niesie za sobą ryzyko niedoborów żywieniowych. Te są niebezpieczne przy staraniach o dziecko – mogą utrudniać zajście w ciążę czy przyczynić się do powstawania wad u dziecka. Dlatego w okresie przed staraniami o dziecko i w czasie należy szczególnie zadbać o wysoką odżywczość diety, łącząc to z zaleceniami dietetycznymi dla osoby z IBS. Istotne jest również zadbanie o mikrobiom jelitowy. Dotyczy to nie tylko kobiet, ale również i mężczyzn. Warto w takich przypadkach skorzystać z pomocy dietetyka klinicznego.

Zespół jelita drażliwego w ciąży

Objawy zespołu jelita drażliwego mogą być mylone z tymi ciążowymi. Jednak każdą nieprawidłowość należy zgłosić lekarzowi, który postawi odpowiednią diagnozę. W przypadku pacjentki z zespołem jelita drażliwego należy dbać o jej komfort, zmniejszenie nasilenia objawów i przede wszystkim o wysoką odżywczość diety i odpowiednie spożycie energii, aspekty szczególnie ważne w diecie kobiety ciężarnej.

Cennik

Cennik

Zamów dietę online od dietetyka klinicznego

Zamów dietę online od dietetyka klinicznego