Dieta przy nieswoistym zapaleniu jelit

Dieta przy nieswoistym zapaleniu jelit

Nieswoiste choroby zapalne jelit (NChZJ) to grupa schorzeń o nieznanej etiologii, do której należą: choroba Leśniowskiego-Crohna (ChL-C), wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG) oraz niezdefiniowane zapalenie jelita (jest ono diagnozowane, gdy występujące objawy nie mogą zostać sklasyfikowane do ChL-C ani do WZJG).

Choroba Leśniowskiego-Crohna - dieta

Choroba Leśniowskiego-Crohna to stan zapalny przewodu pokarmowego, który charakteryzuje się tym, że jest on odcinkowy (zmienione fragmenty jelita są przedzielone zdrowymi odcinkami) i zajmuje wszystkie warstwy ściany jelita oraz tym, że może zająć każdą część układu pokarmowego.

Choroba ta przebiega z okresami remisji i zaostrzeń. Objawy zależą od lokalizacji zmian i zaawansowania. Bardzo często pojawiają się: osłabienie, spadek masy ciała, brak apetytu, nocne poty, gorączka lub stan podgorączkowy. Gdy stan zapalny zajmuje końcowy odcinek jelita krętego, to początek choroby jest najczęściej skryty.

Pierwsze objawy to: ból brzucha, biegunka i wzdęcia, a w stanie zaawansowanym, w związku z zespołem złego wchłaniania, pojawić się mogą: biegunka tłuszczowa, niedokrwistość, awitaminoza, hipoproteinemia i zaburzenia elektrolitowe. Czasem wyczuwalny jest guz w jamie brzusznej. Rzadko występuje krew w stolcu.

W przypadku lokalizacji zmian w jelicie grubym pojawiają się biegunka, ból brzucha odczuwalny w szczególności w podbrzuszu, okolicy okołopępkowej i prawym dole biodrowym oraz uczucie parcia na stolec.

U 50-80% chorych z zajęciem jelita grubego, w okolicach odbytu pojawiają się owrzodzenia, przetoki, ropnie i szczeliny. Stany zapalne w jamie ustnej manifestują się bólem i aftami, w przełyku dysfagią i odynofagią, a w żołądku i dwunastnicy bólami brzucha oraz wymiotami.

Optymalna dieta jest istotnym elementem w leczeniu choroby Leśniowskiego-Crohna.

W czasie zaostrzenia choroby stosuje się tradycyjne żywienie doustne lub przez zgłębnik nosowo-żołądkowy albo jelitowy. W przypadku, gdy chory nie prezentuje objawów niedrożności i silnych bólów brzucha można stosować żywienie doustne, jednak kiedy występują zwężenia jelita zazwyczaj stosuje się dietę ubogoresztkową, półpłynną. W celu uzupełnienia niedoborów żywieniowych stosuje się dietę elementarną, pół elementarną czy polimeryczną.

W okresie remisji dieta osoby chorej powinna opierać się na zasadach zdrowego żywienia z uwzględnieniem istniejących niedoborów składników odżywczych oraz zgłaszanych przez pacjenta dolegliwości po spożyciu danego pokarmu.

Dieta przy WZJG

WZJG należy do grupy NChZJ. Charakteryzuje się przewlekłym stanem zapalnym błony śluzowej odbytnicy i/lub okrężnicy. Schorzenie to może przyczynić się do powstawania owrzodzeń. Choroba przebiega z okresami remisji oraz zaostrzeń.

Objawy WZJG zależą od tego, jak rozległe są zmiany w jelicie, oraz w jakim stopniu są nasilone. Pierwszymi symptomami są biegunka oraz świeża krew w stolcu, które występują u ponad 90% chorych. Ponadto charakterystyczne dla tego schorzenia są: bóle brzucha, osłabienie, utrata masy ciała, gorączka, nudności, wymioty czy też tachykardia. Mogą także pojawić się objawy pozajelitowe ze strony skóry i błon śluzowych, narządów wewnętrznych, naczyń krwionośnych i stawów.

Jeżeli zmiany są rozległe, to u chorych występują: przewlekła biegunka (może pojawić się krew w stolcu) lub silne krwawienie z dolnej części przewodu pokarmowego, a także wypróżnienia w nocy, nagłe uczucie parcia na stolec, bóle brzucha (zmniejszające się po wypróżnieniu) czy domieszka śluzu i treści ropnej w kale. Jednakże gdy zmiany są ograniczone do odbytnicy to dominującymi objawami są nagłe uczucie parcia na stolec i silne krwawienie z dolnej części przewodu pokarmowego, a niekiedy również zaparcia.

Dieta przy WZJG zależy od aktywności choroby.

W czasie zaostrzenia zaleca się dietę lekkostrawną, bogatą w białko, niekiedy konieczna jest czasowa eliminacja laktozy. Jeżeli zaostrzenie jest bardzo silne, konieczne może być włączenie żywienia pozajelitowego.

W przypadku okresu remisji zalecenia dietetyczne są podobne do tych, dla osób zdrowych. Dieta osoby z WZJG w okresie remisji powinna obfitować w warzywa i owoce, zdrowe tłuszcze (w tym kwasy omega-3). Przejście z diety w okresie zaostrzenia na dietę w okresie remisji to proces, podczas którego stopniowo wprowadza się nowe produkty.

W zaleceniach dietetycznych należy również uwzględnić istnienie innych chorób oraz nietolerancji pokarmowych (najczęściej jest to nietolerancja laktozy).

Nieswoiste zapalenie jelit - dieta

nieswoiste zapalenie jelit dieta

Podsumowując, dieta w okresie zaostrzeń nieswoistych zapaleń jelit jest zupełnie inna niż w okresie remisji. Wtedy wprowadza się albo doustną dietę lekkostrawną albo żywienie do- lub pozajelitowe.

Natomiast w okresie remisji dieta powinna być odżywcza, oparta o zasady zdrowego odżywiania z uwzględnieniem wszelkich innych chorób i nietolerancji pokarmowych, które mogą współistnieć z chorobą Leśniowskiego-Crohna lub wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego.

Cennik

Zamów dietę online od dietetyka klinicznego

Zamów dietę online od dietetyka klinicznego